تحلیل ابعاد بکارگیری سیستم‌های پیشنهادگر هوش مصنوعی در پلتفرم‌های دیجیتال
کد مقاله : 1114-MMAI
نویسندگان
آتوسا ابراهیمی شاه آبادی1، جهانگیر یدالهی فارسی *2، نیلوفر نوبری3
1دانشجوی دکتری کارآفرینی، گروه فناوری، دانشکده کارآفرینی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
2استاد و عضو هیات علمی دانشکده کارآفرینی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
3استادیار و عضو هیات علمی دانشکده کارآفرینی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده مقاله
تحولات اخیر در حوزه‌ی هوش‌مصنوعی، به‌ویژه در زمینه‌ی سیستم‌های پیشنهادگر، فرصت‌های بی‌سابقه‌ای برای خلق‌ارزش دیجیتال در پلتفرم‌های بنگاه‌های کوچک و متوسط (SME) فراهم آورده‌اند. با این حال، فهم ساختارمند و چندبُعدی از عوامل محرک، توانمندساز، مانع و پیامدهای استقرار این فناوری در SMEها همچنان ناقص باقی‌مانده است. پژوهش‌حاضر باهدف پرکردن این شکاف، با بهره‌گیری از چارچوب-مفهومیDEBC، الگویی علّی–پیامدی از به‌کارگیری سیستم‌های پیشنهادگر مبتنی بر هوش‌مصنوعی در پلتفرم‌های دیجیتال طراحی نمود. برای دستیابی به این هدف، ۲۱ مقاله علمی معتبر منتشرشده بین سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۴ به روش فراترکیب کیفی تحلیل شد و در مجموع ۵۷۸ گزاره مفهومی استخراج گردید. تحلیل سه‌مرحله‌ای شامل کدگذاری باز، محوری و انتخابی منجربه شناسایی ۲۷ زیرمقوله در چهار خوشه‌ی اصلی شد و «خلق‌ارزش‌دیجیتال ازطریق هوش‌مصنوعی» به‌عنوان مقوله (پدیده‌ی) محوری استخراج گردید. همچنین، درجریان تحلیل‌داده‌ها، مقوله‌ای مستقل تحت عنوان «راهبردهای‌پیاده‌سازی» به‌صورت برآمده از داده‌ها شناسایی شد که مدل مفهومی پژوهش را به پنج بُعد گسترش داد. نتایج نشان‌داد که محرک‌هایی مانند خلق‌ارزش و چابکی در پاسخ‌گویی به مشتری، توانمندسازهایی چون چارچوب‌های متن‌باز و زیرساخت ابری، و موانعی نظیر کمبود مهارت و چالش‌های حاکمیت داده، نقش تعیین‌کننده‌ای در مسیر استقرار این فناوری دارند. پیامدهای‌کلیدی شامل شکل‌گیری نقش‌های-هیبرید انسان–هوش‌مصنوعی و ارتقاء بهره‌وری‌عملیاتی‌بودند. دراین‌میان، چهار راهبرد پیشنهادی شامل‌آزمایش‌اولیه با ریسک‌محدود، مشارکت-فناورانه،استقرار تدریجی‌حاکمیت‌داده و توانمندسازی سرمایه‌انسانی به‌عنوان مسیرهای‌کنش‌پذیر برای SMEها معرفی شدند. مدل ارائه‌شده می‌تواند با جهت‌دهی به سیاست‌های‌دیجیتال‌سازی، به تصمیم‌گیرندگان سازمانی در تخصیص بهینه منابع در نقاط اهرمی کمک کند و بستری علمی برای آزمون فرضیه‌های کمی درآینده فراهم سازد.
کلیدواژه ها
هوش‌مصنوعی، سیستم‌های پیشنهادگر، پلتفرم‌های‌دیجیتال، بنگاه‌های کوچک ومتوسط(SME)، چارچوب DEBC
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی
login